مقدمه
عزت نفس یک عامل روانی مهم در تعیین کیفیت زندگی می باشد. مطالعات کمی در مورد ارتباط عزت نفس و سلامت روان به ویژه در کودکان و نوجوانان در ایران صورت گرفته بود. از این رو، مطالعه ی حاضر با هدف بررسی ارتباط عزت نفس و سلامت روان در نوجوانان انجام شد. روش ها: در یک مطالعه ی مقطعی با نمونه گیری چند مرحله ای، 172 نوجوان رده ی سنی 15-13 سال وارد مطالعه شدند. با استفاده از پرسش نامه ی عزت نفس و پرسش نامه ی سلامت روان ، اطلاعات مربوط به هر دانش آموز جمع آوری شد. واکاوی آماری داده ها با استفاده از نرم افزار صورت گرفت. یافته ها: میانگین نمره ی کل عزت نفس نوجوانان 9/14 ± 5/68 از 100 و میانگین نمره ی کل اختلال در سلامت روان نوجوانان 9/11 ± 9/17 از 84 بود. بین نمره ی کل عزت نفس و نمره ی کل اختلال در سلامت روان نوجوانان، رابطه ی معنی دار معکوسی وجود داشت (627/0-= r، 001/0 > P).
براي ايجاد «عزت نفس» در نوجوانان بهتر است به آن ها كمك كنيم تا بياموزند كه:
1) هيچ انساني شبيه ديگري نيست: هيچ كدام از انسان ها در طول تاريخ شبيه هم نبوده و نخواهند بود و به خود بگويد«هيچ كس شبيه من نيست، من آن چه را كه هستم دوست دارم و احساس خوبي نسبت به خودم دارم.»
2) محدوديت ها و توانمندي هاي خود را بپذيريد: نقاط ضعف خود را بدون نگراني و ناراحتي بپذيريد و از آن ها احساس گناه و شرمساري نكنيد. چون هيچ فردي نمي تواند انساني كامل و به همه چيز دانا و به همه كاري توانا باشد و با آگاهي و پذيرش نقاط مثبت و ضعف خود احساس رضايت و خشنودي مي كند.
زمانی که نوجوانان احساس می کنند که دیگران به حرف آنان گوش می دهند و مورد توجه هستند و جدی گرفته می شوند؛ این امر سبب تقویت روحیه ی آنان می شود. اگر نوجوانان در محیطی بزرگ شوند که والدین یا افراد دیگر، پیوسته از آنان انتقاد کنند و اشتباه های آنان را به رخشان بکشند، آنان عزت نفس خود را از دست می دهند و ممکن است به توانایی های خود شک کنند. در نتیجه این فکر در نوجوانان به وجود بیاید که هرگز و در هیچ کاری موفق نخواهند شد.
بنابراین به آینده خود بدبین شده و برنامه ریزی نکرده و در تصمیم گیری ها با مشکل رو به رو می شوند و ممکن است به سوی افراد بد کشیده و یا به کارهای بد وادار شوند؛ بنابراین والدین وظیفه سنگینی در این باره دارند. باید به نوجوانان کمک کنند تا آنان نسبت به توانایی خود احساس مثبت داشته و خودشان را فردی با ارزش و مفید بدانند. دادن کار و مسئولیت به نوجوانان سبب تقویت عزت نفس آنان می شود. شناخت خود و داشتن احساس خوب نسبت به خود موجب پیشرفت و ترقی جوان می شود. بنابراین باید آنان را هدایت کرد تا خودشان را کشف کنند.
به نوجوان باید کمک کرد تا خودش را بشناسد. فرصت هایی برای آنان فراهم آوریم تا بتوانند ویژگی های مثبت خود را کشف کنند. پدرها و مادران با نوجوانان خود رابطه دوستانه برقرار کنند و آنان را تشویق کنند تا نوجوانان اعتقادات و نظرات خود را به صراحت بیان کنند. خودشان را دست کم نگیرند، مسئولیت خود را به عهده بگیرند. به خودشان اعتماد و اطمینان داشته باشند.
نتیجه گیری: به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که بین عزت نفس با سلامت روان در نوجوانان ارتباط وجود دارد و هر اندازه فرد از عزت نفس بالاتری برخوردار باشد، سلامت روان بیشتری خواهد داشت.
نظری یافت نشد